Veelvoorkomende vragen bij alimentatie

In dit artikel komen de meest voorkomende vragen aan bod bij alimentatie zaken.

Heeft u niet langer geld om alimentatie te betalen?

Als een eerder door de rechter vastgelegde of tussen partijen (in een convenant) overeengekomen alimentatie niet meer kunt betalen is het verstandig om zo snel mogelijk contact op te nemen met een advocaat. Zo gaat een wijziging in principe in op het tijdstip dat een verzoekschrift tot wijziging wordt ingediend. Het is dus altijd belangrijk om zo snel mogelijk een verzoek in te dienen. Daarbij komt dat betaalde alimentatie, waarvan achteraf blijkt dat deze te hoog was, in de regel (op enkele uitzonderingen na) niet dient te worden terugbetaald door een alimentatiegerechtigde. Enige snelheid is zodoende geboden.

Het aanpassen van een alimentatie kan echter niet altijd. Er zal in de regel sprake moeten zijn van een wijziging van omstandigheden of van een alimentatieplicht die van meet af aan onjuist was. Bij een wijziging van omstandigheden valt te denken aan een lager loon dat wordt ontvangen (bijvoorbeeld door een andere baan). Bij een zelfstandig ondernemer kan een substantieel (structurele) lagere winst ook een reden zijn voor een wijzigingsverzoek. Voorwaarde bij een wijzigingsverzoek in verband met inkomensdaling is wel dat de daling niet toerekenbaar is. Als u verwijtbaar ontslagen bent is dit een reden om een wijzigingsverzoek niet in te willigen, ondanks het gedaalde inkomen. Overigens zijn nog veel meer wijzigingsgrondslagen denkbaar.

Enkel als er een wijziging van omstandigheden of een alimentatieplicht is die van meet af aan onjuist was kan een wijziging plaatsvinden. De alimentatie wordt dan vervolgens ingevolge de normale regels vastgesteld. De basisprincipes hiervan kunt u lezen in de artikelen kinderalimentatie en/of partneralimentatie.

Mijn ex verdient meer dan vroeger

Het is goed mogelijk dat enige tijd nadat een alimentatie is vastgesteld de onderhoudsplichtige meer gaat verdienen waardoor zijn draagkracht hoger wordt. Het is dan wellicht verstandig om een draagkrachtberekening te laten opstellen. Immers kan wellicht een hogere alimentatie worden verkregen. Dit is ook het geval indien de draagkracht van de onderhoudsplichtige op een andere wijze toeneemt. Ook bijvoorbeeld door samenwonen kan de draagkracht vermeerderen (de woonlasten kunnen dan worden gedeeld). Het vervallen van andere alimentatieverplichtingen (bijvoorbeeld een partneralimentatie die is vervallen) kan ook leiden tot een hogere draagkracht. Het is dan wellicht ook goed een nieuwe draagkrachtberekening op te laten stellen om tot een maximale alimentatie te komen. Als u wilt weten of een herberekening in uw situatie lonend kan zijn kunt u altijd (geheel vrijblijvend) een juridische vraag aan ons stellen. Gezien onze ervaring kan vaak snel (en zonder kosten) een inschatting worden gemaakt van de mogelijkheden.

De alimentatie wordt niet betaald

Het komt geregeld voor dat een alimentatie niet wordt betaald door de onderhoudsplichtige. Als de alimentatie is vastgesteld door de rechter (en dus is vastgelegd in een beschikking) vormt het incasseren van alimentatie vaak niet direct een probleem. Er kan dan contact worden opgenomen met het LBIO. Deze instantie houdt zich bezig met het incasseren van alimentatie en brengt in de regel weinig kosten mee voor de alimentatiegerechtigde.

Als de alimentatie echter niet door de rechter is vastgesteld maar tussen partijen is afgesproken (bijvoorbeeld in een convenant) is er geen executoriale titel op basis waarvan executie kan plaatsvinden. Dit vormt een probleem. Een deurwaarder kan niet op basis van een afspraak tussen partijen tot executiemaatregelen zoals bijvoorbeeld loonbeslag overgaan. Er dient dan eerst een uitspraak van de rechter te worden verkregen. Dit is in de praktijk veelal een formaliteit en kan in een snelle procedure, een zogenaamd kortgeding, worden verkregen. U heeft hierbij wel de hulp van een advocaat nodig.

Lijfsdwang

Als een onderhoudsplichtige, ondanks een beslissing van een rechter, toch niet overgaat tot betaling kan soms een uitzonderlijk middel worden gebruikt. Zo is het soms mogelijk om een onderhoudsplichtige in hechtenis te laten nemen totdat betaling heeft plaatsgevonden. Deze mogelijkheid heet lijfsdwang. In de praktijk wordt niet erg vaak gebruik gemaakt van dit middel. Enerzijds gaat het natuurlijk ook ver om te vragen om iemand in hechtenis te nemen, anderzijds is het wel een effectief middel. Recent heeft ons kantoor bij het Gerechtshof met succes toepassing van lijfsdwang verkregen. Ons kantoor heeft dan ook ervaring met het succesvol voeren van deze procedure en met de daadwerkelijke effectuering van de lijfsdwang (in de praktijk is dit lastig aangezien weinig instanties die medewerking dienen te verlenen ervaring hebben op dit gebied). Overigens moet wel gezegd worden dat de rechtspraak terughoudend is met het toewijzen van een vordering tot lijfsdwang. Als de onderhoudsplichtige kan aantonen dat hij niet in staat is tot betaling zal de vordering niet worden toegewezen. Daarnaast is vereist dat iedere andere mogelijkheid tot incassering gefaald heeft (beslagmogelijkheden moeten bijvoorbeeld eerst worden onderzocht). De vordering kan evenwel als pressiemiddel ook een belangrijke rol innemen.