Wat is combi-mediation?
Wij hebben een unieke wijze van mediation ontwikkeld. Centraal staat dat samen gekomen wordt tot afspraken, maar dan echt op basis van gelijkwaardigheid. Dit laatste is bij een reguliere mediation nogal eens het probleem. Een eerlijke uitkomst moet echter het resultaat zijn, waarbij dus niet het recht van de sterkste de overhand heeft. Wij spreken dan ook niet van mediation maar van een combi-mediation.
Bij combi-mediation staat niet enkel een mediator aan de basis van de oplossing, maar ook een advocaat. Zowel een mediator als een advocaat nemen deel aan het proces. Omdat een advocaat de zaak fundamenteel anders benadert dan een mediator leidt dit tot een andere werkwijze dan een reguliere mediation, die vergelijkbaar is met een overlegscheiding, ook wel een collaborative divorce genoemd. De combi mediation is echter veel goedkoper dan een overlegscheiding.
Zo geeft een mediator in de regel geen advies: Iedere oplossing is goed, zolang partijen maar beiden ja zeggen. Een advocaat geeft juist wel advies, waardoor partijen heel goed weten wat hun rechten zijn en een oplossing soms lastig is (wat overigens niet altijd het geval is). Bij combi mediation wordt het beste van de twee disciplines gecombineerd. Overigens is combi-mediation niet te vergelijken met het werk van een advocaat-mediator (een advocaat die een opleiding als mediator heeft genoten), omdat deze tijdens de onderhandelingen enkel als mediator zal optreden en niet als advocaat.
Combi-mediation bestaat uit een intakegesprek tussen echtelieden, de advocaat en de mediator (die dus geen advocaat is). Tijdens de intake wordt een inventarisatie gemaakt van de stand van zaken en bekeken welk vervolgtraject het best passend is voor partijen. De advocaat zal hierbij de financiële gegevens in kaart willen krijgen, zodat later een advies hierover kan worden gegeven. De mediator zal bekijken welke belangen partijen hebben en waar partijen naartoe zullen moeten werken. Vervolgens zal mediation plaatsvinden. Zodra partijen hieraan toe zijn zal de advocaat deelnemen aan het gesprek en ieder van partijen adviseren. De advocaat treedt voor beide echtlieden op en zal dus ieder (zo nodig apart) adviseren en wijzen op hun rechten en plichten. Vervolgens is het zaak om met de mediator tot afspraken te komen. Afspraken die vastgelegd en getoetst worden door de advocaat.
(Reguliere) mediation: Bezint eer ge begint!
De basis voor het ontwikkelen van combi-mediation ligt bij vele procedures die ons kantoor heeft moeten voeren om de afspraken van een reguliere mediation van tafel te krijgen. Zo worden wij te vaak geconfronteerd met de gevolgen van een reguliere mediation. Er ontstaan vaak afspraken waarbij een van de echtelieden (te)veel heeft toegegeven om maar tot een oplossing (en echtscheiding) te komen. Zes maanden tot een jaar later komt deze persoon vervolgens bij ons langs om te laten bekijken of de afspraken wel goed en/of eerlijk zijn. De constateringen zijn maar al te vaak grillig: Een torenhoge (onredelijke) alimentatie met een niet wijzigingsbeding (gevolg is dat deze slechts onder strikte voorwaarden gewijzigd kunnen worden), pensioenaanspraken waarvan (zonder compensatie) geheel afstand is gedaan of onredelijke afspraken omtrent doorbetaling van woonlasten of het aanhouden van een woning waardoor rondkomen eigenlijk onmogelijk is geworden. De alimentatienormen en wettelijke uitgangspunten lijken uit het oog te zijn verloren om maar tot een oplossing te komen. Dit is echter wel het doel van een mediator: belangen inventariseren en naar een oplossing toewerken, hoe onredelijk soms ook.
Overigens komt dit vaak voor als er een onbalans tussen echtlieden is in kennis van zaken, macht of emotie. Een mediator kan dit verschil niet goed oplossen omdat een mediator geen advies mag geven (dit is strijdig met de onafhankelijke functie).
Bovenstaande is de eerste reden waarom wij als advocaten jarenlang geen opleiding voor mediator hebben gevolgd. Anderzijds komt het ook omdat wij als advocaat in hart en nieren advocaten zijn. Wij willen altijd het maximale voor een cliënt of voor cliënten eruit halen en hebben moeite met compromis zonder die niet instemmen met rechten van iemand. Juist het adviseren van mensen staat centraal.
Vormen van mediation
De twee meest voorkomende vormen van echtscheidingsmediation zijn de (reguliere) mediation en de overlegscheiding. Bij een mediation inventariseert een mediator de wensen van partijen en zoekt vervolgens oplossingen. Er kunnen oplossingen ontstaan die niet fair zijn. Dit is nog meer het geval als partijen niet gelijkwaardig zijn (simpel gezegd een van de twee een grotere mond heeft dat de ander). Omdat partijen het op dat moment eens zijn wordt een dergelijke oplossing echter wel vastgelegd. De problemen ontstaan later.
Bij een overlegscheiding wordt dit probleem onderkend. Om te voorkomen dat oneerlijke afspraken worden vastgelegd nemen partijen ieder een eigen advocaat die meegaat naar de mediationgesprekken. De advocaten hebben een beschermende functie voor een partij die zich onvoldoende sterk of veilig voelt en kan adviseren over de juridische positie. Probleem hierbij is evenwel dat het veel kost.
De door ons ontwikkelde combi-mediation vormt een eigen vorm die de voordelen van bovenstaande varianten combineert. Problemen worden opgelost, maar met hulp van een advocaat die de belangen van beide partijen behartigt. De advocaat zal dus beide partijen wijzen op de voor- en nadelen van bepaalde oplossingen en ook aangeven wat de juridische status is van de oplossing (met andere woorden: de vraag beantwoorden hoe reëel deze oplossing zou zijn als de kwestie bij de rechter zou worden voorgelegd en dus onderzoeken hoe eerlijk een oplossing is). Voordeel is dat de kosten echter veel beperkter zijn dan bij een overlegscheiding. De advocaat zal enkel bij financiële afspraken deelnemen aan de bespreking of als dit om andere reden nodig is. De advocaat maakt daardoor veel minder uren dan bij een overlegscheiding, waarbij overigens dus ook twee advocaten betrokken zijn.
Combi-mediation vormt volgens ons kantoor een mooie oplossing bij echtscheidingen. Er worden oplossingen bereikt die echt duurzaam zijn. Voor meer informatie kunt u terecht bij mr. R. Wouters, rinus@www.woutersadvocaten.nl of 0118-640300. Zie ook de website www.combimediation.nl
Mediation vindt plaats in Middelburg, Zeeland.